یکی از پرکاربردترین سنگهای تزئینی، خانواده گرانیت است. این سنگ حاصل فعل و انفعالات آتشفشانی بوده که پس از گذشت میلیونها سال از آتشفشان، اکنون قابل مصرف است.
این مساله باعث شده سنگ گرانیت بسیار سخت و دارای استحکام باشد، هرچند استحکام این سنگ یکی از شاخصهای خوب آن است اما باعث سخت و هزینهبر بودن فرآیند تولید آن نیز شده است.
گرانیت در اماکن اداری و تجاری که رفت و آمد زیادی در آنجا صورت میگیرد کاربرد دارد. سنگ گرانیت به شرط آنکه در معرض آفتاب و باران نباشد عمر بالایی خواهد داشت.
به گفته کارشناسان، تابش آفتاب و باران به مرور زمان باعث از بین رفتن رنگ زیبای گرانیت میشود. سنگ گرانیت در رنگهای مختلف مثل قرمز، سبز، مشکی، کرم و سفید وجود دارد.
شاخصترین سنگهای گرانیت استخراج شده در ایران شامل: قرمز یزد، سبز و مشکی پیرانشهر، مشکی چایان، مشکی سرکان، مشکی تویسرکان، مشکی نطنز، مشکی تربت، مشکی ارومیه، قرمز اصفهان، سفید نطنز، سفید کوهدشت، سفید زفره، سفید مروارید مشهد، سفید بروجرد، کرم، پرتغالی و سفید نهبندان، سبز اردستان، بڿ و فیلی خرمدره، صورتی زفره و سبزجنگلی بیرجند است.
مکان استخراج این سنگها نشاندهنده آن است که هرجا آتشفشانی بوده، سنگ گرانیت نیز اکنون در آنجا یافت میشود.
گروه بعدی سنگهای تزئینی خانواده سنگ مرمریت است.
این سنگها از مواد آهکی ناشی از تهنشین شدن و رسوب گل و لای تشکیل شده است. کارشناسان معتقدند اقبال مصرفکنندگان از سنگهای مرمریت بهدلیل تاثیر آرامش بخش رنگ آن است. به گفته فعالان صنعت سنگ، اگر شما بهعنوان مصرفکننده 10 هزار مترمربع از این نوع سنگ را بخواهید میتوانید در یک رنگ تهیه کنید؛ این امتیاز از نظر اهل فن باعث شده سنگ مرمریت به نام سنگ مهندسی پسند نامیده شود.
کارشناسان معتقدند تنها عیب سنگ مرمریت این است که به مرور زمان رگههای موجود در آن خالی میشود و این سنگ از حالت زیبا خارج شده و به یک سنگ کمارزش تبدیل میشود. شاخصترین سنگهای مرمریت ایران شامل مرمریت آباده، خور، بجستان، کرمان و گناباد است.
گروه بعدی سنگهای تزئینی، سنگهای چینی است. سنگهای چینی به آن دسته از سنگها گفته میشود که از نظر ساختاری جزو هیچکدام از دسته سنگهای ذکر شده نبوده و به اصطلاح عام، سیلیسدار هستند. این سنگ از نوع بهترین سنگهای موجود در ایران است، کارشناسان معتقدند سنگ چینی در مقابل آفتاب و باران و سرما مقاوم بوده و تغییر شکل نداده و هر روز زیباتر از قبل میشود. شاخصترین سنگهای چینی ایران شامل چینی قروه، کریستال لایبید، چینی ازنا، الیگودرز، سیرجان و چینی سفید گدار است. یکی دیگر از انواع سنگهای تزئینی، سنگ تراورتن است. تراورتن بهدلیل حفرههایی که دارد عموما در نظر مردم در ابتدا سنگ خوبی به نظر نمیرسد حال آنکه از نظر جنس و رنگ و عمر یکی از بهترین سنگهای موجود است و همین سوراخها باعث چسبندگی بهتر سنگ به نما و کف ساختمان میشود. به گفته کارشناسان، تراورتن حاصل تبخیر گوگرد و هوا است و هرجا که آبگرم باشد، سنگ تراورتن نیز پیدا میشود. سنگ تراورتن در سالهای اخیر جای خود را در میان مصرفکنندگان بازکرده و در رنگها و طرحهای مختلف موجود است. اما آشناترین سنگ تزئینی در بین مردم سنگ مرمر است. این نوع سنگ، نرم و قیمتی بوده که معادن آن در ایران اندک است. زیبایی چشمنواز این سنگ، شاخصترین ویڿگی آن است. از این نوع سنگ بیشتر در اماکن زیارتی و مذهبی استفاده میشود. به گفته فعالان صنعت سنگ مرمر سبز کرمان شهرت جهانی دارد