نماسازي با سنگ شامل نماسازي با سنگهاي غيرمنظم مانند لاشه، لاشه موزائيكي، لاشه موزائيكي درز شده و نماسازي با سنگهايي منظم مانند بادبر، بادبر سرتراش، بادكوبه‌اي، تيشه‌اي، صيقلي و نماسازي با سنگهاي پلاك از لوحه سنگ مي‌باشند. مقاومت فشاري سنگها، ميزان جذب آب، تاب در برابر يخبندان، ثبات در مقابل نور و ساير ويڿگيهاي سنگ طبق مشخصات مندرج در فصل مصالح خواهد بود

نماسازي با سنگهاي غيرمنظم

در اين نوع نماسازي استحكام ملات، بايد در حد استحكام سنگ باشد تا پيوستگي و يكپارچگي اجزاي متشكله تأمين گردد، بدين منظور مي‌توان از ملاتهاي ماسه سيمان و باتارد و ماسه آهك استفاده نمود. حداقل ضخامت ديوار هنگامي كه نماسازي با سنگهاي غيرمنظم صورت مي‌پذيرد، 60 سانتيمتر خواهد بود. در اجراي نماسازي با سنگهاي غيرمنظم، بايد از ايجاد درزهاي ممتد خودداري شود. درزهاي قائم در رجهاي متوالي نبايد در امتداد هم قرار گيرند، حداقل فاصله درزهاي قائم از يكديگر 10 سانتيمتر است. در ديوارهاي نيمه‌سنگي متشكل از سنگ و آجر، چنانچه بيش از ضخامت ديوار يا آجر احداث شود، بايد از تقليل سريع حجم آجركاري جلوگيري به عمل آيد. بدين منظور لازمست از ملات با استحكام زياد مانند ملات ماسه سيمان استفاده شود و با اجراي تدريجي امكان خشك شدن رديف زيرين فراهم آيد، تكيه تيرهاي سقف بايد روي قسمت آجري باشد.

كانی ها: ذرات تشكیل دهنده سنگها را كانی گویند

انواع كانی ها از نظر طریقه بوجود آمدن:  

1- كانی های اولیه

 2- كانی های ثانویه

الف: كانی های اولیه: كانی هایی هستند كه بر اثر سرد شدن مواد مذاب درون زمین بوجود می آیند مثل كوارتز – فلدستاپ – میكا (كانی های سیلیكاتی) – هماتیت – لیمونیت(كانی های آهن دار) – كلیست (كانی كلسیم دار)

ب: كانی های ثانویه: بر اثر تغییر و تجزیه كانی های اولیه بوجود می آیند مثال كانی رستی (از تجزیه فلدستاپ ها حاصل می شوند)

شناسایی كانی ها: برای شناسایی كانی ها از خواص آن ها استفاده می كنند(شكل بلور- سختی-  رنگ گرد كانی- جلا- رسانایی اكتریكی- چگالی)

سختی: میزان سختی كانی ها با هم متفاوت است سخت ترین انها الماس با درجه 10 و نرمترین آنها تالك با درجه 1 سختی بقیه كانی ها بین درجه 1 تا 10 است.

درجه سختی كانی: میزان مقاومت آن در برابر خراشیدگی را نشان می دهد.

سنگهاي ثانويه هستند كه از دگرگون شدن سنگهاي آذرين ، دگرگوني و رسوبي كه قبلا وجود داشته اند تشكيل مي شود . عامل دگرگوني مي تواند فشار ، گرما ، اثر سيالها و جانشيني باشد . دو عامل ماهيت سنگ دگرگوني را تعيين مي نمايد :

- تركيب سنگ اوليه

- چگونگي تركيب عوامل دگرگوني كه روي آن اثر گذاشته اند .

در شرايط مختلف ، بافتهاي متفاوتي حاصل مي شود ، لذا بافت اوليه مبناي تشخيص سنگهاي دگرگوني از يكديگر مي باشد .

نهشته‌هاى بخش 1 سازند ميلا (کامبرين ميانى) با مرزهاى ناپيوسته فرسايشى در ميان واحد کوارتزيت بالايى سازند لالون و بخش 2 سازند ميلا جاى دارند. اين نهشته‌ها بطور عمده کربناته‌اند و در برگيرنده 4 کمربند رخساره‌اى پهنه جزر و مدى، تالاب پشت سدى، سد و درياى باز هستند. در سطح بالاى واحد کوارتزيت بالايى افقى از ماسه‌سنگ‌هاى بشدت هوازده قرمز/خاک‌هاى قديمى در نواحى شهميرزاد، تويه- دروار، عجب‌شير و مهاباد ديده مى‌شود که در هنگام پسروى سطح دريا پديد آمده است. بودن دو افق بيوستروم و بيوهرم ترومبوليتى در چند سانتى‌مترى مرز زيرين بخش 1 سازند ميلا نشان دهنده پيشروى دريا، پس از پديد آمدن مرز ناپيوسته بالاى کوارتزيت بالايى، است. نهشته‌هاى هم‌ارز واحد کوارتزيت بالايى در کشورهاى ترکيه، عمان، چين و امريکاى شمالى با ناپيوستگى هم‌شيب از نهشته هاى رويى خود جدا مى‌شوند. گسترش زياد ناپيوستگى ياد شده بيانگر ناپيوستگى مهم تيپ 1 (SB1) است. تغييرات عمودى رخساره‌هاى سازند ميلا نشان مى‌دهد که پيشروى دريا در آغاز نهشته‌گذارى بخش 1 سازند ميلا انجام گرفته و به پديد آمدن توالى پيشرونده (بخش‌هاى 1 تا 3) انجاميده است. بنابراين واحد کوارتزيت بالايى در توالى پيشرونده سازند ميلا جاى ندارد و نمى‌تواند، برخلاف پيشنهاد برخى از زمين‌ شناسان، کوارتزيت پايينى آن باشد.

اهميت سنگ ها و کانى هاى قيمتى و نيمه قيمتى ،يا به عبارت بهتر ،گوهر ها ،در اشتغال و رونق اقتصادى ،بر کسى پوشيده نيست .گرچه اين صنعت در ايران ،جوان بوده و نيازمند حمايت و کار بيشتر ى است . در دهه اخير ،شاهد فعاليت زياد بخش خصوصى و حمايت دولت در اين زمينه بوده ايم ؛ به طورى که طرحهاى مطالعاتى و اکتشافى چند استان ،اطلاعات خوبى را از ذخاير بالقوه  سنگ هاى نيمه قيمتى ارائه مى دهند .بخش خصوصى با ثبت محدوده هاى معدنى و انجام عمليات اکتشافى ،جندين معدن را به گواهى کشف و بهره بردارى رسانده است .اطلاعات موجود از هجده استان ،حاکى از حضور 46 اثر معدنى ،يازده پروانه اکتشاف ،سه گواهى کشف و سه پروانه بهره بردارى است .در مطالعات اخير تعداد آثار معدنى در استان هاى مختلف ،به بيش از 200 مورد رسيده است کارگاه هاى آموزشى دولتى و خصوصى ،زمينه جذب علاقه مندان به اين رشته از صنعت را فراهم نموده اند .گرچه در بخى استان ها به طور سليقه اى به اين موضوع پرداخته است ؛اما  آينده خوبى براى اين رشته پيش بينى مى شود .

خصوصیات یک الماس خوب چیست؟

برای پاسخ به این سوال باید ذکر کنم که می‌توان گفت این یک سوال تخصصی است ولی قصد دارم این مطلب را طوری بنویسم که هم یک شخص عادی تا حدی که اطلاعات عمومی نیاز دارد از این مطلب بهره‌ی لازم را ببرد و هم این که مطالب تخصصی‌ای را در این مطلب ذکر کنم به شکلی که این مطلب برای افراد علاقه‌مند به کسب اطلاعات تخصصی‌تر نیز این مطلب مفید باشد.

در واقع برای این که بخواهیم یک الماس مناسب و خوب انتخاب کنیم در علم جواهرشناسی همیشه به چهار فاکتور مهم دقت و توجه می‌شود که در اصطلاح جواهرشناسی به آنها ۴Cs گفته می‌شود، چهار حرف C که از ابتدای چهار اصطلاح زیر گرفته شده‌اند:

سنگ شکن‌ها، عملیات خرد کردن مواد اولیه از ابعاد اولیه خارج شده از معدن تا به‌دست آوردن ابعاد مناسب برای ورود به آسیابهای مواد خام را انجام می‌دهند:

انواع سنگ شکن:

الف:سنگ شكن هاي متحرك(MOBILE CRUSHER)

ب:سنگ شكن هاي ثابت(STATIONARY CRUSHER)

انواع سنگ شكن هاي مورد استفاده در سيمان عبارت اند از:

سنگ شكن فكي ، مخروطي ، ضربه اي ، چكشي و  استوانه اي كه نوع كاربرد هريك بستگي به جنس مواد دارد.سنگ شكن هاي ثابت در ابتداي خط توليد قرار دارد. مواد اوليه به وسيله كاميون در داخل قيف اين سنگ شكن ها تخليه مي شوند و بعد از خرد شدن به وسيله نوار نقاله راهي سالن ذخيره مي شوند.

گرانيتها به دليل سختي زياد, شفافيت, زيبايي خيره كننده, تنوع طرحها و رنگها و تباين زيبايي رنگها اخيرا" در بازار جهاني بعنوان يك سنگ تزئيني لوكس و گران قيمت بسيار مطرح گرديده اند. در صنعت سنگهاي نما و تزئيني, فقط آن دسته از گرانيتها كه فاقد آثار آلتراسيون بوده و پديده هاي تكتونيكي و بويژه ميكروتكتونيك را تحمل نكرده باشند, بعلاوه از نظر رنگ باب بازار باشند, مطرح هستند. گرچه برش و سايش گرانيتها بسيار مشكل و پرهزينه تر از سنگهاي آهكي است, و فقط ديسكها و سنگ سابهاي ويژه اي قادر به برش و سايش اينگونه سنگها مي باشند. گرانيتهاي روشن و قرمز و صورتي (گرانيتهاي آلكالن Q + F.Alc.G) بدليل رنگ صورتي يا قرمز خود بسيار ارزنده هستند و در بازار جهاني جايگاه ويژه اي دارند. گرانيتهاي قرمز ناحيه خوي در آذربايجان غربي, از اين نظر منحصر به فرد هستند. گرانيتهاي خاكستري رنگ (كرانيتهاي كالكو آلكالن Q+F.Calc-Alc.G) بر حسب درجه تيرگي و روشني و اندازه دانه ها ( كاني ها ) داراي مرغوبيت متغيري هستند. گرانيتهاي شيركوه در يزد و الوند در همدان و ... داراي طيف وسيعي از انواع گرانيتها با رنگ ها و بافتهاي مختلف هستند.

سنگ گرانیت: این گونه سنگ ها از فوران آتشفشان تشکیل شده اند و به دو گروه آذرین درونی و آذرین بیرونی تقسیم می شوند. سنگ های آذرین درونی نسبت به آذرین بیرونی درشت بلورترند. سنگ ها ی گرانیت، پس از اینکه در کارخانه بریده و فرآوری شدند، در معرض فرآیند اکسیداسیون قرار گرفته و با توجه به اینکه غالب گرانیت ها حاوی کانی های فلزی اند، با این فرآیند، تغییر رنگ جزیی و یا به نسبت زیاد می دهند.

با توجه به توضیحات فوق، به نظر می رسد این سنگ به لحاظ فعال بودن از نظر شیمیایی برای داخل ساختمان و اماکن در بسته مناسب نباشد و همچنین به دلیل عدم وجود تخلخل، چگالی بالا و کم بودن چسبندگی برای نما و ارتفاع بالا نیز ممنوع اعلام شده است. بهترین مکان برای استفاده از سنگ های گرانیت، فضای پارکینگ، کف حیاط، اپن آشپزخانه و سنگ مزار و غیره می باشد. استفاده از قلوه سنگ های گرانیتی در آب نماها و باغچه ها مناسب می نماید.

بيشتر گرانيت ها سخت و چگال هستند و به اين ترتيب جزو مصالح بادوام ساختماني قرار مي گيرند . در برابر نفوذ آب و اثر ضربه مقاومند و محيط هاي صنعتي را به خوبي تحمل مي نمايند . ظاهر گرانيت متأثر از كار انجام شده برروي سطح نهايي آن است كه ممكن است چكشي ، كلنگي ، تيشه اي يا صيقلي باشد .

بهترين نماي سنگ گرانيت حالت صيقلي آن است كه زيبايي رنگ و انعكاس كريستال هاي آن را نمايش مي دهد . سطح گرانيت بر اثر حرارت و تفاوت ضريب انبساط و انقباض بين اجزاي كريستالي مختلف آن به صورت سوخته در مي آيد . استفاده تلفيقي از گرانيت صيقلي و سوخته در ساختمان به علت تضاد ، زيبايي جالبي پديد مي آورد. در ايران معادن بسياري وجود دارد كه سنگ هاي گرانيت با رنگ هاي مختلف از آنها استخراج مي شوند .سنگ گرانيت به علت هزينه سنگين استخراج ، برش و صيقل ، نسبتاًگران است به همين دليل بيشتر در نماي ساختمان هاي مهم به كار برده مي شود . از اين سنگ براي كف سازي ، پياده روسازي و راه سازي نيز استفاده مي گردد.